Konferencja

Szanowni Państwo, 

W imieniu Fundacji ITAKA – Centrum Poszukiwań Ludzi Zaginionych, Uniwersytetu Warszawskiego i Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego mamy przyjemność zaprosić Państwa do udziału w międzynarodowej konferencji pt.: „Prawno-społeczna problematyka poszukiwań osób zaginionych”, która odbędzie się w dniach 17-18 listopada 2021 r.

Konferencja tłumaczona będzie na język angielski.

W programie zostały uwzględnione trzy sesje:

  • Prawne i instytucjonalne aspekty poszukiwań osób zaginionych
  • Metody i procedury poszukiwań i identyfikacji NN osób i zwłok
  • Poszukiwania osób zaginionych – współpraca organów państwowych z organizacjami pozarządowymi

Każda z sesji będzie składać się wystąpień polskich oraz zagranicznych prelegentów i kończyć dyskusją podsumowującą. Podczas konferencji zostaną m.in. zaprezentowane wyniki badań przeprowadzone w ramach projektu GOSPOSTRATEG  – strategicznego programu badań naukowych i prac rozwojowych „Społeczny i gospodarczy rozwój Polski w warunkach globalizujących się rynków” Narodowego Centrum Badań i Rozwoju.

Program

17 listopada 2021 r. 

11:00 – Uroczyste otwarcie konferencji Prezes Alicja Tomaszewska, Fundacja ITAKA

Sesja I – Prawne i instytucjonalne aspekty poszukiwań osób zaginionych

11:15 – prof. dr hab. Ewa Gruza, Katedra Kryminalistyki, Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet Warszawski
„Propozycja modelu poszukiwań osób zaginionych w Polsce.”

11:45 – dr Maciej Duda, Katedra Kryminologii i Polityki Kryminalnej, Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
„Perspektywa kryminologiczna i wiktymologiczna zaginięć.”

12:15 – prof. Javier Guardiola García, Katedra Prawa Karnego, Wydział Prawa, Uniwersytet w Walencji,
„Osoby zaginione w Hiszpanii: podejście do problemu i priorytety interwencji”

12:30 – prof. Jan Kralik, Katedra Prawa Międzynarodowego, Wydział Prawa Europejskiego i Komunikacji Prawnej, Uniwersytet Mateja Bela w Bańskiej Bystrzycy
„Dochodzenia w sprawach osób zaginionych a wykorzystanie danych komputerowych.” 

12:45 – dr Craig Collie, Starszy wykładowca kryminologii i sądownictwa karnego, Wydział Kryminologii i Sądownictwa Karnego, Uniwersytet w Portsmouth,
„Równowaga w prawnych i instytucjonalnych aspektach poszukiwań osób zaginionych.”

13:00  – Dyskusja

13:15 – Zakończenie I sesji 

Sesja II Metody i procedury poszukiwań i identyfikacji NN osób i zwłok

13:30 – dr hab. Denis Sołodow, prof. UWM Katedra  Kryminologii i Kryminalistyki, Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski
„Procedura poszukiwań osób zaginionych.” 

13:45 – dr hab. Ireneusz Sołtyszewski, prof. UWM, Katedra  Kryminologii i Kryminalistyki, Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski
„Współczesne metody identyfikacji NN osób i zwłok.” 

14:00 – podinsp. Mirosław Kaczmarek, Centrum Poszukiwań Osób Zaginionych Komendy Głównej Policji
Międzynarodowa współpraca ekspertów ds. poszukiwań osób zaginionych –
utworzenie grupy eksperckiej PEN-MP.”

14:15 – mgr Anna Jurga, Administrator Registratury zbioru danych DNA, Zakład Biologii Centralnego Laboratorium Kryminalistycznego Policji
„Wykorzystanie kryminalistycznych baz danych w identyfikacji NN osób i zwłok.”

14:30 – Łukasz Świtaj, Technical Project Manager, YND Consult GmbH
„Proces wytwarzania oprogramowania oraz część funkcji Nowego Systemu Informatycznego ITAKI (NSI) realizowanego w ramach projektu Gospostrateg.” 

14:45 – dr Felicity Sackville Northcott, Dyrektor, Global Missing Children’s Center International Centre for Missing and Exploited Children 
„Rola International Centre for Missing and Exploited Children (ICMEC) w poszukiwaniu dzieci zaginionych i wykorzystanie platformy GMCNgine.”

15:00 – dr hab. Maciej Trzciński prof. UWr, Katedra Kryminalistyki, Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet Wrocławski 
Metody poszukiwań ukrytych zwłok.”

15:15 – dr Ewa Pachura Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Elblągu,
Sprawa poszukiwawcza dotycząca zaginięcia – pomiędzy postępowaniem karnym a pracą operacyjną.”

15:30 – Dyskusja

15:45 – Zakończenie I dnia konferencji

18 listopad 2021 r. 

Sesja III Poszukiwania osób zaginionych – współpraca organów państwowych z organizacjami pozarządowymi

10:15 – dr Piotr Lewulis Katedra Kryminalistyki, Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet Warszawski
„Modele współpracy państw z organizacjami pozarządowymi w sprawach poszukiwań osób zaginionych w świetle badań prawno-porównawczych.”

10:45 – Agata Nowacka, koordynator zespołu, Zespół Poszukiwań i Identyfikacji, Fundacja ITAKA – Centrum Poszukiwań Ludzi Zaginionych
„Współpraca międzynarodowa w poszukiwaniu osób zaginionych.”

11:00 – Jasmina Kurbasic, Dyrektor Działu Prawnego, International Commission of Missing Persons  (ICMP)
„Skuteczne procesy poszukiwań osób zaginionych oraz rola rodzin i organizacji społeczeństwa obywatelskiego.”

11:15 – Aagje Ieven, Sekretarz Generalny, Missing Children Europe
„Czy współpraca w ramach Unii Europejskiej może coś zmienić?”

11:30 – Marta Pytel, Help Centre Belgium
„Jak Polonia może pomóc w poszukiwaniu osób zaginionych.”

11:45 – Dyskusja 

12:00 – Zamknięcie konferencji

Komitet Naukowy:

prof. Jan Kralik, Katedra Prawa Międzynarodowego, Wydział Prawa Europejskiego i Komunikacji Prawnej, Uniwersytet Mateja Bela w Bańskiej Bystrzycy

prof. dr hab. Ewa Gruza, Katedra Kryminalistyki Wydział Prawa i Administracji Uniwersytet Warszawski

prof. Javier Guardiola Garcia, Katedra Prawa Karnego, Wydział Prawa, Uniwersytet w Walencji

prof. dr hab. Ewa Guzik-Makaruk, Zakład Prawa Karnego, Wydział Prawa, Uniwersytet w Białymstoku

dr Ewa Klonowski emerytowany pracownik Missing Persons Institute Bosna and Hercegovina, Sarajewo (BiH)

prof. dr hab. Henryk Malewski, Uniwersytet im. Michała Romera w Wilnie

prof. dr hab. Wiesław Pływaczewski, Wydział Prawa i Administracji Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

dr hab. Ireneusz Sołtyszewski prof. UWM, Katedra Kryminologii i Kryminalistyki, Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski

dr hab. Maciej Trzciński prof. UWr, Katedra Kryminalistyki, Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet Wrocławski

Komitet Organizacyjny:

mgr Alicja Tomaszewska, Prezes, Fundacja ITAKA – Centrum Poszukiwań Ludzi Zaginionych

mgr Izabela Jezierska – Świergiel, Fundacja ITAKA – Centrum Poszukiwań Ludzi Zaginionych

mgr Elżbieta Kowalska, Fundacja ITAKA – Centrum Poszukiwań Ludzi Zaginionych

Biogramy i abstrakty

Prof. dr hab. Ewa Gruza

Jest profesorem w Katedrze Kryminalistyki na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego. Specjalizuje się w kryminalistyce, prawie dowodowym, psychologii sądowej. W obszarze Jej zainteresowań naukowych leżą kwestie związane z taktyką kryminalistyczną, prawem dowodowym, wykorzystaniem psychologii sądowej w procesie karnym i kryminalistyce, teorią opiniowania oraz szeroko rozumianą problematyką policyjną. Jest autorką ponad 120 artykułów, 15 monografii i redakcji naukowych monografii, pomysłodawczynią i współredaktorem naukowym 25 wydań periodyku Problemy Współczesnej Kryminalistyki.  Dwukrotnie jej prace zostały nagrodzone w prestiżowym konkursie im. Tadeusza Hanauska, organizowanym przez Polskie Towarzystwo Kryminalistyczne za najlepszą pracę z dziedziny kryminalistyki.

„Propozycja modelu poszukiwań osób zaginionych w Polsce”

Obowiązujące obecnie w Polsce rozwiązania prawne dotyczące poszukiwania osób zaginionych trudno jest nazwać systemem. Niestety nie są one ani kompleksowe, ani efektywne. Jednym z czynników istotnie wpływających na szybkie i skuteczne odnalezienie osoby zaginionej jest podjęcie właściwych działań, w tym natychmiastowe uruchomienie czynności poszukiwawczo-ratowniczych i to nie tylko przez Policję, ale także inne podmioty, w tym grupy poszukiwawczo-ratownicze, w sytuacjach realnie istniejącego zagrożenia dla życia i zdrowia osoby zaginionej. Jednym z kluczowych zadań w budowie efektywnego systemu jest uregulowanie prawne pojęcia osoby zaginionej i obowiązków państwa w jej poszukiwaniach oraz reguły współpracy z otoczeniem zewnętrznym.  Pilnego uregulowania wymagają zasady wymiany informacji, dostępu do baz danych, ale także obowiązków nałożonych na zgłaszających zaginięcie. Z uwagi na krajowy system prawa, kwestie te powinny być w zakresie podstawowym uregulowane ustawowo (np. poprzez zmianę ustawy o Policji lub ustawę dedykowaną problematyce), by przepisy wiązały wszystkie podmioty od rządowych, przez samorządowe do prywatnych, delegując szczegółowe rozwiązania regulacji do aktów wykonawczych. Proponowane rozwiązania w obszarze prawnym podzielono na dwie grupy: możliwe do wprowadzenia bez istotnych zmian w obowiązującym systemie i takie, które wymagałyby innego podejścia, zmiany paradygmatu poszukiwań.

dr Maciej Duda

Adiunkt w Katedrze Kryminologii i Kryminalistyki Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie. W 2015 r. obronił pracę doktorską na temat „Przestępstwa z nienawiści. Studium prawnokarne i kryminologiczne”, napisaną pod kierunkiem naukowym prof. dr. hab. Wiesława Pływaczewskiego. Głównym obszarem zainteresowań naukowych są przestępstwa przeciwko dziedzictwu kulturowemu. Autor ponad 70 publikacji naukowych, redaktor naukowy 3 monografii zbiorowych oraz recenzent czasopism naukowych „Kortowski Przegląd Prawniczy”, „Problemy Społeczne”, „Biuletyn Kryminologiczny” oraz „Opolskie Studia Administracyjno-Prawne”. Członek European Society of Criminology oraz Polskiego Towarzystwa Kryminologicznego. Ekspert International Union for Conservation of Nature oraz European Crime Prevention Network.

„Perspektywa kryminologiczna i wiktymologiczna zaginięć”

W wystąpieniu zaprezentowany zostanie kryminologiczny obraz zjawiska zaginięć osób w Polsce. Analiza przeprowadzona zastanie w oparciu o wyniki badań zrealizowanych w ramach grantu GOSPOSTRATEG „Opracowanie systemu rozwiązań prawnych, instytucjonalnych i informatycznych służących usprawnieniu poszukiwań, identyfikacji oraz wsparciu bliskich osób zaginionych” przez zespół badawczy Katedry Kryminologii i Kryminalistyki Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie. Przedstawione zostaną przyczyny zjawiska zaginięć (etiologia), jego formy objawowe (fenomenologia) oraz możliwości przeciwdziałania (profilaktyka). Ponadto omówione zostaną rozwiązania prawne, instytucjonalne i społeczne związane z przedmiotowym zjawiskiem oraz relacje pomiędzy zaginięciami osób a innymi zjawiskami o charakterze kryminalnym.

prof. Javier Guardiola García

Javier Guardiola-García jest profesorem nadzwyczajnym prawa karnego i kryminologii na Uniwersytecie w Walencji, gdzie zajmuje się badaniami, nauczaniem i zarządzaniem akademickim (obecnie jest prodziekanem Wydziału Prawa). Pełni funkcje jurysdykcyjne, jest członkiem Stowarzyszeń Prawników i Kryminologów, kierował pracami doktorskimi, jest autorem wielu publikacji. Więcej informacji na stronie: www.uv.es/Javier.Guardiola/cv.wiki

„Osoby zaginione w Hiszpanii: podejście do problemu i priorytety interwencji”

Sprawy dotyczące osób zaginionych stanowią istotny problem. Wymagają szybkiego działania – niezwłoczna interwencja może zapobiec poważnym konsekwencjom. Nie należy również pomijać ewentualnego związku niektórych zaginięć z działalnością przestępczą. Wszystko to dotyczy oczywiście zwykłych okoliczności, natomiast w okolicznościach nadzwyczajnych dochodzenie i identyfikacja osób zaginionych nabierają szczególnego znaczenia. Katastrofy i wypadki z dużą liczbą ofiar wymagają wysoce efektywnego działania. Wczesna lokalizacja poszkodowanych ma zasadnicze znaczenie dla powodzenia akcji ratunkowej a skuteczna identyfikacja zmarłych jest nie tylko wymogiem władz, ale również oczekiwaniem rodzin ofiar. Z drugiej strony, wymogiem sprawiedliwości jest identyfikacja osób, które znikają w wyniku działań reżimów autorytarnych, przy czym nie jest dopuszczalne – nawet w ramach zmiany ustrojowej i wprowadzania demokracji – zacieranie śladów po tych, którzy zniknęli i skazywanie ich najbliższych na niepewność i milczenie.

prof. Jan Kralik

Jan Kralik jest prodziekanem ds. stosunków międzynarodowych, rozwoju i marketingu na Uniwersytecie Mateja Bela w Bańskiej Bystrzycy. Jest również adiunktem w Katedrze Prawa Międzynarodowego, Prawa Europejskiego i Komunikacji Prawnej. Jego badania koncentrują się na międzynarodowym prawie karnym i międzynarodowym prawie praw człowieka.

Jan Kralik posiada ponad 7-letnie doświadczenie w pracy dla różnych instytucji rządowych. W latach 2014 – 2020 pracował w Departamencie Prawa Międzynarodowego, Ministerstwa Sprawiedliwości Republiki Słowackiej. W 2016 r., podczas słowackiej prezydencji w Radzie Unii Europejskiej, przewodniczył 21. spotkaniu Europejskiej sieci ds. badania i ścigania ludobójstwa, zbrodni przeciwko ludzkości i zbrodni wojennych. W latach 2017-2020 był Przedstawicielem Słowacji w Komitecie Konwencji Rady Europy o cyberprzestępczości i uczestniczył w negocjacjach Drugiego Protokołu Dodatkowego do Konwencji o cyberprzestępczości.

„Dochodzenia w sprawach osób zaginionych a wykorzystanie danych komputerowych”

Doniesienie analizuje rozwiązania prawne i instytucjonalne przyjęte w Republice Słowackiej, umożliwiające funkcjonariuszom organów ścigania prowadzenie dochodzeń w sprawach osób zaginionych. Ramy prawne określa Ustawa o policji nr 171/1993. W prezentacji omówione zostaną rozwiązania umożliwiające organom ścigania pozyskiwanie informacji o ruchu i lokalizacji osoby zaginionej oraz wykorzystanie słowackich systemów informacyjno-komunikacyjnych.

Wspomniane zostaną również międzynarodowe ramy prawne, w tym międzynarodowe prawo humanitarne, międzynarodowe prawo praw człowieka oraz międzynarodowa konwencja w sprawie ochrony wszelkich osób przed wymuszonym zaginięciem. Szczególna uwaga poświęcona zostanie nowym formom współpracy międzynarodowej, w ramach której pozyskiwanie danych elektronicznych może przyczynić się do rozwiązywania spraw dotyczących osób zaginionych. Przedstawione zostaną rozważania de lege ferenda związane z przyjęciem drugiego protokołu dodatkowego do konwencji o cyberprzestępczości.

dr Craig Collie

Craig Collie jest starszym wykładowcą kryminologii i sądownictwa karnego na Wydziale Kryminologii i Sądownictwa Karnego Uniwersytetu w Portsmouth. Jego główne zainteresowania badawcze dotyczą zaginięć, ze szczególnym naciskiem na uprowadzenia dzieci. Zajmuje się również tematem poszukiwań i działań ratowników, zwłaszcza zespołów poszukiwawczych na nizinach. Obecnie jest koordynatorem programu „Zaginieni: Problemy i Dochodzenia” – jednego z nielicznych przedmiotów akademickich dotyczących osób zaginionych. Przed podjęciem pracy uniwersyteckiej Craig był specjalnym konstablem w Szkocji i prywatnym detektywem. Obecnie pracę uniwersytecką łączy z wolontariatem w organizacji Hampshire Search and Rescue.

„Równowaga praw – prawne i instytucjonalne aspekty poszukiwania osób zaginionych”

Stan zaginięcia (missingness) ma wiele znaczeń. Określenie, kogo zaliczać należy do osób zaginionych, zawsze stanowiło trudność. Proponowano szerokie, często niejasne definicje. Naukowcy (Payne, 1995; Biehal i in., 2003) twierdzą natomiast, że zaginięcie jest etykietą, potencjalnie wręcz szkodliwą (zob. Parr i in., 2015).

Trudności w rozumieniu zagadnienia zaginięcia są przyczyną problemów prawnych i napięć związanych z prawami człowieka, pojawiających się, gdy machina państwowa angażuje się w poszukiwanie osoby zaginionej.

Po pierwsze, pojawiają się napięcia wynikające z faktu, że obowiązki związane z poszukiwaniami zazwyczaj spoczywają na policji – organizacji odpowiedzialnej za zwalczanie przestępczości – mimo że zaginięcie samo w sobie nie jest czynem przestępczym. Po drugie, poszukiwania mogą naruszać indywidualne prawo do samostanowienia oraz prawo do prywatności, gdyż prywatne informacje identyfikujące osobę i doniesienia prasowe pozostawiają trwałe ślady cyfrowe. Na koniec, zastanowimy się, co się dzieje, gdy w sprawie zaginięcia zaczynają odgrywać rolę interesy państwowe i korporacyjne a ich znaczenie zaczyna przeważać nad interesem ludzkim (Collie, 2019).

dr hab. Denis Sołodow

Dr hab. Denis Solodov, prof. UWM pracuje na Wydziale od stycznia 2011 roku. Jest autorem ponad 100 publikacji w językach polskim, rosyjskim i angielskim, w tym kilku komentarzy kryminalistycznych do kpk i kk Rosji. Bedąc pracownikiem naukowym na Wydziale Prawa Uniwersytetu Państwowego w Woroneżu, Rosja (2000-2011) łączył pracę dydaktyczną z praktyką adwokacką uczęstnicząc w sprawach karnych, cywilnych, administracyjnych oraz postępowaniach przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka w Strasburgu. Posiada tytuł naukowy „Docent w Katedrze Kryminalistyki” nadany przez państwową Wyższą Komisję Atestacyjną (ros. – ВАК) przy Ministerstwie Szkolnictwa Wyższego Rosji w 2010 r. Habilitował się na Wydziale Prawa Uniwersytetu w Białymstoku w 2013 r. („Ocena dowodów naukowych w systemie kryminalistyki rosyjskiej”). W 2014 roku został odznaczony nagrodą im. Prof. B. Hołysta za Najlepszą Pracę Naukową z zakresu Kryminalistyki. Od 2011 roku członek Polskiego Towarzystwa Kryminalistycznego. Wypromował w Polsce czterech doktorów nauk, był recenzentem łącznie w siedmiu przewodach doktorskich. Opiekun Studenckiego Koła Naukowego Kryminalistyki od czerwca 2011 roku. Współautor blogu o tematyce kryminalistycznej i cyfrowej solodov.pl

„Procedura poszukiwań osób zaginionych”

Policyjne poszukiwania osób zaginionych odbywają się zgodnie z systematycznie aktualizowanymi zarządzeniami Komendanta Głównego Policji, w których określane są metody i formy prowadzenia poszukiwań oraz procedury postępowania w przypadku ujawnienia osób o nieustalonej tożsamości lub znalezienia nieznanych zwłok (szczątków) ludzkich. Czynności poszukiwawcze są uzależnione od poziomu poszukiwań, do którego została zakwalifikowana osoba zaginiona. Policyjne działania koncentrują się w pierwszej kolejności na zorganizowaniu penetracji terenu ostatniego znanego miejsca pobytu osoby zaginionej, miejsc, w których mogła przebywać taka osoba lub w których mogą znajdować się ślady związane z zaginięciem. Autorzy analizują aspekty organizacyjne i metodyczne procedury poszukiwań osób zaginionych.

dr hab. Ireneusz Sołtyszewski

Ireneusz Sołtyszewski doktor habilitowany nauk medycznych profesor w Katedrze Kryminologii i Kryminalistyki na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warmiński Mazurskiego w Olsztynie, adiunkt w Zakładzie Medycyny Sądowej Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego.  Jego zainteresowania badawcze koncentrują się, między innymi,  wokół problematyki wykorzystania  nowoczesnych technologii kryminalistycznych i metod medyczno-sądowych w badaniach śladów biologicznych oraz identyfikacji osób, zwłok i szczątków ludzkich. Autor i współautor ponad 150 publikacji naukowych. Wygłaszał referaty na ponad 50 konferencjach krajowych i zagranicznych.

„Współczesne metody identyfikacji NN osób i zwłok”

Problematyka identyfikacji NN osób i zwłok ma charakter interdyscyplinarny. Jest przedmiotem zainteresowania przede wszystkim kryminalistyki, i medycy sądowej.  W przypadku większości stosowanych metod identyfikacja zwłok polega na porównywaniu cech grupowych i indywidualizujących stwierdzonych post mortem (pośmiertnych) z cechami osoby typowanej, udokumentowanymi ante mortem (przyżyciowo). W przypadku natomiast badań genetycznych materiałem porównawczym może być próbka krwi lub wymaz z jamy ustnej pobrany od członków rodziny. Jedynie w obszarze badań antroposkopijnych, stosując metodę odtworzenia wyglądu osoby zmarłej, nie korzysta się z materiału porównawczego. Finalnym efektem tych czynności powinno być uzyskanie szeregu cech osobniczych pozwalających na pozytywną identyfikację co w efekcie umożliwi ustalenie tożsamości osoby lub zwłok. Tożsamość określają między innymi: imię i nazwisko, data i miejsce urodzenia, imiona rodziców (nazwisko rodowe matki), płeć oraz np. profil genetyczny, czy odbitki linii papilarnych. Należy również podkreślić, że identyfikacja NN osoby i zwłok nie zawsze kończy się sukcesem np. ze względu na okoliczności ujawnienia osoby lub zwłok, brak rodziny lub bliskich osoby żywej lub zmarłej.

podinsp. Mirosław Kaczmarek

Policjant z 29-letnim stażem w formacji, od 2013 roku funkcjonariusz Wydziału Poszukiwań i Identyfikacji Osób Biura Kryminalnego Komendy Głównej Policji. Absolwent Uniwersytetu Łódzkiego – magister administracji. W latach 2008 – 2013 oficer łącznikowy Policji przy Europolu. Współtwórca systemu „Child Alert w Polsce”. Członek Sieci Ekspertów Policyjnych – PEN-MP Nauczyciel stowarzyszony Szkoły Policji w Pile – jako wykładowca i instruktor prowadzi szkolenia dla policjantów i ratowników z zakresu prowadzenia poszukiwań osób zaginionych oraz zajęcia dla studentów Uniwersytetu Warszawskiego. Uczestnik i koordynator licznych akcji poszukiwawczych w terenie.

„Współpraca międzynarodowa w poszukiwaniu Międzynarodowa współpraca ekspertów ds. poszukiwań osób zaginionych – utworzenie grupy eksperckiej PEN-MP.”

Podczas prelekcji zostanie przedstawiona historia współpracy międzynarodowej ekspertów ds. poszukiwań zaginionych na przestrzeni ostatnich kilku lat, która zwieńczona jest powstaniem grupy eksperckiej PEN-MP uznanej przez grupę roboczą przy Radzie Unii Europejskiej

mgr Anna Jurga

Anna Jurga jest absolwentką wydziału biologii Uniwersytetu w Białymstoku. W 2014 r., ukończyła studia podyplomowe Prawo Dowodowe na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Od roku 2015 pełni funkcję Administratora Registratury zbioru danych DNA prowadzonego w Centralnym Laboratorium Kryminalistycznym Policji. Jest m.in. odpowiedzialna za przetwarzanie danych osobowych w zbiorze danych DNA zgodnie z RODO oraz DODO. Uczestniczy w pracach legislacyjnych dotyczących rozwoju i funkcjonowania polskiego zbioru danych DNA. Realizuje także zadania związane z prowadzeniem Technicznego Punktu Kontaktowego ds. międzynarodowej wymiany profili DNA na podstawie decyzji Prum. Prowadzi liczne szkolenia z zakresu funkcjonowania zbioru danych DNA dla funkcjonariuszy policji pionu dochodzeniowo-śledczego, kryminalnego i techników kryminalistycznych.

„Wykorzystanie kryminalistycznych baz danych w identyfikacji NN osób i zwłok”

Kryminalistyczne bazy danych, znajdujące się na pograniczu nauki i prawa, przeznaczone są do gromadzenia i przetwarzania informacji na użytek organów ścigania i wymiaru sprawiedliwości, których zadaniem jest zapobieganie i zwalczanie przestępczości. Obecnie tego typu bazy uważane są za integralne i coraz ważniejsze narzędzie policji i wykorzystywane są nie tylko w walce z przestępczością, ale też w sprawach poszukiwawczych za osobami zaginionymi i identyfikacyjnych zwłok ludzkich o nieustalonej tożsamości, osób o nieustalonej tożsamości oraz usiłujących ukryć swoją tożsamość. Zmiany prawne, które miały miejsce w 2014 r. otworzyły polskiej policji drogę do skutecznej identyfikacji NN zwłok ludzkich oraz poszukiwań osób zaginionych. Po wykorzystaniu możliwości identyfikacji z zakresu daktyloskopii, antropologii, czy odontologii, policja coraz częściej sięga po narzędzie jakim są badania genetyczne. Dzięki rejestracji uzyskanych profili DNA w zbiorze danych DNA możliwe staje się rozwiązanie spraw, które przez dekady pozostawały niewyjaśnione.

Łukasz Świtaj

Technical Project Manager skupiony na maksymalizacji wartości. W projektach przejmuję odpowiedzialności Product Ownera (PSM II) oraz Scrum Mastera (PSM I). Uważam krótki time-to-market oraz uczenie się na postawionych wcześniej hipotezach za główny motor wzrostu. Lubię wyzwania i nie boję się kwestionować statusu quo. Podczas studiów inżynierskich na Politechnice Warszawskiej byłem członkiem stowarzyszenia studenckiego – BEST z ramienia którego miałem okazję współorganizować drugą edycję BEST Hacking League – największego hackathonu dla studentów na Politechnice w tamtym czasie.

W czasie wolnym zajmuję się kalisteniką oraz giełdą.

„Proces wytwarzania oprogramowania oraz część funkcji Nowego Systemu Informatycznego ITAKI (NSI) realizowanego w ramach projektu Gospostrateg”

YND przedstawi proces wytwarzania oprogramowania oraz część funkcji Nowego Systemu Informatycznego ITAKI (NSI) realizowanego w ramach projektu Gospostrateg. Opis systemu zawarty w SIWZ został rozbity na pojedyncze wymagania mogące być zaimplementowane przez zespół deweloperski w dwutygodniowych iteracjach. Każda większa partia działającego systemu prezentowana była na wspólnym spotkaniu między klientem a wykonawcą aby zebrać informację zwrotną oraz listę poprawek. Przedstawione zostaną kolejne części systemu:

  • sprawa oraz jej budowa złożona z zadań i statusów, gdzie każde zadanie wywołuje zdarzenie w historii aktywności dla zachowania wszystkich akcji związanych z nią
  • zarządzanie zadaniami, terminami oraz koncepcja “Puli zadań” oraz “Moich zadań”, dzięki którym wolontariusze mogą w łatwy sposób dowiedzieć się co kolejnego jest do wykonania
  • powiadomienia pozwalające nadzorować newralgiczne sprawy

dr Felicity Sackville Northcott

Dr. Felicity Sackville Northcott: Dyrektor Global Missing Children’s Issues, rozpoczęła pracę w ICMEC po 13 latach działalności w amerykańskim oddziale International Social Service. Uzyskała tytuł magistra i doktora antropologii na Uniwersytecie Johnsa Hopkinsa.  Dr Northcott posiada doświadczenie w zakresie międzynarodowych traktatów i zagadnień związanych z opieką nad dziećmi, w tym adopcji międzynarodowej, uprowadzeń zagranicznych oraz zarządzania sprawami międzynarodowymi. Posiada rozległą wiedzę na temat krajowych protokołów ochrony dzieci, praktyk i ustawodawstwa w Stanach Zjednoczonych. Dr Northcott przeszkoliła setki pracowników socjalnych, prawników i sędziów odnośnie ich roli w transgranicznych sprawach dotyczących ochrony dzieci.

„Rola International Centre for Missing and Exploited Children (ICMEC) w poszukiwaniu dzieci zaginionych i wykorzystanie platformy GMCNgine.”

Międzynarodowe Centrum Dzieci Zaginionych i Wykorzystywanych (ICMEC) opracowało wytyczne dotyczące uruchamiania Amber Alert i upowszechniania wizerunków poszukiwanych dzieci. Ponadto ICMEC wspiera wspólne działania organów ścigania i organizacji pozarządowych, których celem jest wdrażanie najlepszych praktyk w zakresie poszukiwań. Międzynarodowe Centrum Dzieci Zaginionych i Wykorzystywanych opracowało platformę GMCNgine – największy na świecie system powiadamiania o zaginięciach dzieci, stosujący uczenie maszynowe i sztuczną inteligencję do przeszukiwania miliardów dostępnych w Internecie zdjęć w celu odnalezienia śladów zaginionych dzieci. System analizuje zdjęcia okolicy, w której po raz ostatni widziane było dziecko z uwzględnieniem dnia, godziny i odległości od miejsca zaginięcia. Platforma GMCNgine obejmuje funkcje rozpoznawania twarzy, prowadzenia spraw, tworzenia i rozpowszechniania wizerunków zaginionych dzieci oraz przekazywania alertów do odpowiednich służb. W ramach prezentacji przedstawione zostaną najlepsze praktyki i działanie platformy GMCNgine.

dr hab. Maciej Trzciński

Maciej Trzciński-doktor habilitowany nauk prawnych, profesor w Katedrze Kryminalistyki na Wydziale Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego; kryminalistyk i archeolog, członek Rady Naukowej Polskiego Towarzystwa Kryminalistycznego, kierownik podyplomowych Studiów Kryminalistyki i Międzywydziałowych Studiów Podyplomowych Archeologii Sądowej, autor wielu publikacji z zakresu kryminalistyki i archeologii sądowej.

Metody poszukiwań ukrytych zwłok.”

dr Ewa Pachura

Ewa Pachura jest doktorem prawa. Tytuł uzyskała na Wydziale Prawa i Administracji  Uniwersytetu Warmińsko- Mazurskiego w 2019 r.  Pracę pisała na temat „Taktyka ustalenia prawdy materialnej w przypadkach improwizowanych zabójstw i samobójstw”, poruszając w niej między innymi kwestię zabójstw maskowanych zgłoszeniem zaginięcia. 

Pracowała jako funkcjonariusz Policji od 1993 r. do 2020 r. Przez sześć lat nadzorowała najpoważniejsze postępowania przygotowawcze województwa pomorskiego piastując stanowisko Naczelnika Wydziału Dochodzeniowo- Śledczego Komendy Wojewódzkiej Policji w Gdańsku. Ostatnie lata służby pełniła na stanowisku Zastępcy Komendanta Wojewódzkiego Policji w Gdańsku. Oprócz wiedzy teoretycznej posiada olbrzymią wiedzę praktyczną związaną z obsługą miejsc zdarzeń o charakterze kryminalnym. Pracowała w pierwszym w województwie pomorskim Zespole ds. Niewykrytych Zabójstw zwanym „Archiwum X” i w 2005 r. wykryła po 16 latach zabójstwo „Aptekarki”, doprowadzając do zatrzymania oraz skazania 3 sprawców. 

Obecnie swoją wiedzą dzieli się ze studentami pracując jako wykładowca.

„Sprawa poszukiwawcza dotycząca zaginięcia- pomiędzy postępowaniem karnym a pracą operacyjną”

Sprawy poszukiwawcze dotyczące zaginięć osób prowadzone są w komórkach operacyjno- rozpoznawczych. Jednak nie są one typową formą pracy operacyjnej i są jawne. Obecne przepisy dotyczące prowadzenia przez Policję poszukiwania osoby zaginionej pozwalają na zabezpieczenie ujawnionych śladów i dowodów związanych z zaistniałym zdarzeniem, jednak nie wskazują sposobu w jakim miałoby to nastąpić. Osoba zawiadamiająca organy nie jest pouczana o obowiązku mówienia prawdy i nie grozi jej odpowiedzialność karna, jeżeli podawane przez nią informacje będą fałszywe. W praktyce poszukiwanie osoby można równolegle prowadzić z postępowaniem przygotowawczym, jeżeli zaistnieją przesłanki jego wszczęcia. Poza wykorzystaniem technicznych środków wsparcia poszukiwań oraz ustaleń telekomunikacyjnych, w przypadku podejrzenia popełnienia przestępstwa istnieje możliwość  przeprowadzanych niezależnie czynności operacyjno- rozpoznawczych w formie niejawnej. Problematyczne jednak zostaje, kiedy same czynności poszukiwawcze są niewystarczające i należy je wdrożyć.

dr Piotr Lewulis

Adiunkt w Katedrze Kryminalistyki WPiA UW od 2020 r., a wcześniej asystent naukowo-badawczy na tym samym Wydziale. Absolwent magisterskich studiów prawniczych (WPiA UW, 2014) oraz stacjonarnych studiów doktoranckich. W 2019 r. uzyskał stopień doktora nauk społecznych w dyscyplinie nauk prawnych w oparciu o pracę pt. „Dowody cyfrowe – teoria i praktyka kryminalistyczna w polskim postepowaniu karnym”. Obrona rozprawy doktorskiej została przyjęta przez Radę Naukową Instytutu Prawa Karnego WPiA UW z wyróżnieniem. Laureat nagród Polskiego Towarzystwa Kryminalistycznego w XVI oraz XXI edycjach Konkursu im. Prof. T. Hanauska na „Pracę Roku” z dziedziny kryminalistyki.

Wiedzę praktyczną i doświadczenie w zakresie stosowania prawa zdobywał dzięki ukończeniu w 2018 r. aplikacji adwokackiej w Izbie Adwokackiej w Warszawie. Przystąpił – z wynikiem pozytywnym – do zawodowego egzaminu adwokackiego.

Współrealizował liczne projekty badawcze finansowane na poziomie krajowym i międzynarodowym, związane m.in. z metodyką prowadzenia śledztw w sprawach zabójstw, metodami weryfikacji kompetencji biegłych sądowych, przeciwdziałaniem terroryzmowi samotnych sprawców, czy z poszukiwaniem osób zaginionych. Realizował własne projekty badawcze związane z analizą praktyki sądowej odnośnie do wykorzystania dowodów cyfrowych.

Aktualnie w działalności naukowej i badawczej skupia się na analizie szeroko rozumianych przejawów patologii życia społecznego w przestrzeni cyfrowej: od cyberprzestępczości po problem proliferacji fałszywych informacji i narracji spiskowych.

Zaangażowany jest w pracę dydaktyczną na Wydziale Prawa i Administracji oraz w Centrum Nauk Sądowych Uniwersytetu Warszawskiego. Podczas ćwiczeń Kryminalistyki czy warsztatów procesowych „Moot Court: Criminal mock trial” dąży do integrowania wiedzy teoretycznej z praktyką. Jako wykładowca Uniwersytetu Otwartego UW był kilkukrotnie nagradzany nagrodą Rektora UW dla najlepszych wykładowców

„Modele współpracy państw z organizacjami pozarządowymi w sprawach poszukiwań osób zaginionych w świetle badań prawno-porównawczych”

Zaginięcia osób są zdarzeniami wieloczynnikowymi, a część spośród takich zdarzeń, z uwagi na ich przebieg czy unikalne okoliczności im towarzyszące, wykracza poza ramy działalności państwa. Z wielu powodów – zasadnych bądź nie – służby publiczne w poszczególnych krajach prowadzą czynności poszukiwawcze w pewnym tylko zakresie, w mniejszym lub większym stopniu polegając na współpracy z organizacjami pozarządowymi (NGO). Tak jak jednak nie istnieje jeden uniwersalny „model” zaginięcia osoby, tak też nie istnieje w tym zakresie jeden, akceptowany międzynarodowo, model współpracy pomiędzy służbami państwowymi a NGO. Formuły współpracy, umocowania prawne i zakres kompetencji oraz działań podejmowanych w różnych krajach przez wyspecjalizowane organizacje pozarządowe są bardzo różne. 

Na podstawie przeprowadzonej analizy prawno-porównawczej obejmującej krajowe normy dotyczące poszukiwań osób zaginionych w 17 krajach europejskich i pozaeuropejskich możliwe jest zarysowanie kilku różnych modeli współpracy państwa z NGO. Wyróżnić można m.in. modele oparte na systemowej kooperacji, przenoszeniu kompetencji, życzliwej współpracy, ale też takie gdzie rola NGO jest przez państwo marginalizowana.

Agata Nowacka

Związana z Fundacją ITAKA od 11 lat. Koordynuje pracę Zespołu Poszukiwań i Identyfikacji oraz wspiera rodziny i bliskich osób zaginionych.  Magistrantka Instytutu Psychologii na Akademii Pedagogiki Specjalnej. Jako  prelegentka uczestniczy w konferencjach i szkoleniach skierowanych do instytucji profesjonalnie zajmujących się poszukiwaniem osób zaginionych.

„Współpraca międzynarodowa w poszukiwaniu osób zaginionych”

Z doświadczeń Fundacji ITAKA wynika, że liczba Polaków zaginionych za granicą, jak i cudzoziemców w Polsce systematycznie rośnie. W poszukiwaniach o charakterze międzynarodowym Fundacja współpracuje z policją, placówkami konsularnymi, mediami polonijnymi, organizacjami pozarządowymi, instytucjami państwowymi oraz przedstawicielami społeczności lokalnych. Uzupełnieniem tych działań są również współprace obejmujące wzajemne szkolenia, konferencje, a także nieformalną wymianę wiedzy.

Jasmina Kurbasic

Jestem dyplomowanym magistrem prawa, ukończyłam Międzynarodowe Studia Prawnicze. Mam bogate doświadczenie zawodowe w dziedzinie międzynarodowego prawa publicznego, praw człowieka i praworządności. Pracując w Międzynarodowej Komisji ds. Osób Zaginionych (ICMP) przez ostatnie dziewięć lat byłam bezpośrednio zaangażowana we wszystkie aspekty procesów dotyczących osób zaginionych na całym świecie.

Międzynarodowa Komisja ds. Osób Zaginionych jest umocowaną w traktatach organizacją międzyrządową, której mandat obejmuje zapewnianie współpracy rządów i innych władz w poszukiwaniu osób zaginionych w wyniku konfliktów zbrojnych, naruszeń praw człowieka, klęsk żywiołowych, katastrof spowodowanych przez człowieka i innych przyczyn, a także pomoc w tym zakresie. Międzynarodowa Komisja ds. Osób Zaginionych wspiera również inne organizacje, zachęca obywateli do zaangażowania, promuje odpowiednie formy upamiętniania i oddawania czci osobom zaginionym. 

Jako jedyna organizacja międzynarodowa, której wyłącznym zadaniem jest działanie na rzecz osób zaginionych, Międzynarodowa Komisja ds. Osób Zaginionych aktywnie uczestniczy w rozwoju instytucji, kształtowaniu społeczeństwa obywatelskiego, promowaniu skutecznego ustawodawstwa, wspieraniu społecznego i politycznego rzecznictwa oraz gromadzeniu i udostępnianiu wiedzy merytorycznej dotyczącej poszukiwań osób zaginionych.

„Skuteczne procesy poszukiwań osób zaginionych oraz rola rodzin i organizacji społeczeństwa obywatelskiego”

Główna odpowiedzialność za prowadzenie dochodzeń w sprawach osób zaginionych spoczywa na państwie. Brak skutecznego dochodzenia w sprawie losu i miejsca pobytu osób zaginionych, w tym okoliczności ich zaginięcia, może stanowić naruszenie podstawowych praw człowieka zarówno osób zaginionych, jak i członków ich rodzin.

Zasadniczym elementem poszukiwania osób zaginionych powinien być aktywny udział rodzin osób zaginionych i organizacji społeczeństwa obywatelskiego we wszystkich jego fazach. Proces ten obejmować powinien dostarczanie i przyjmowanie informacji, podejmowanie decyzji, monitorowanie, upamiętnianie, otrzymywanie odszkodowań i udział w procesach sądowych.

Wypełniając swoje obowiązki, państwo musi zdobyć zaufanie i zaangażować osoby, których dotyczą takie sprawy. Ważnym prawem człowieka w tym względzie jest prawo do prywatności, które ma daleko idące konsekwencje dla procesów dotyczących osób zaginionych.

Międzynarodowa Komisja ds. Osób Zaginionych (ICMP) wspiera skuteczne i trwałe procesy poszukiwania osób zaginionych na całym świecie, współpracując z rządami, organami sądowymi, agencjami kryminalistycznymi, organizacjami społeczeństwa obywatelskiego oraz rodzinami osób zaginionych.

Aagje Ieven

Sekretarz Generalna Missing Children Europe, odpowiedzialna za rozwój strategiczny i codzienne zarządzanie organizacją. Studiowała zdrowie publiczne (licencjat, Leuven 1998 r.) i filozofię polityczną (stopień magistra, Leuven i Nijmegen, 2002 r.). Od niemal dwudziestu lat zajmuje się badaniami i analizami politycznymi w dziedzinie praw człowieka w Europie. Pracowała  w wielu unijnych organizacjach społeczeństwa obywatelskiego działających na rzecz praw i dobrostanu dzieci i ich rodzin. Koordynowała kampanię dotyczącą praw dzieci znajdujących się w trudnej sytuacji i zarządzała europejską siecią wspierającą rodziny dotknięte problemami zdrowia psychicznego. W Missing Children Europe wdrożyła program badawczo-szkoleniowy dotyczący uciekinierów – największej kategorii zaginionych dzieci – oraz kierowała działaniami na rzecz nowej strategii UE w zakresie praw dziecka.

„Czy współpraca w ramach Unii Europejskiej może coś zmienić?”

Missing Children Europe to Europejska Federacja organizacji działających na rzecz dzieci zaginionych i wykorzystywanych seksualnie, zrzeszająca 31 organizacji obywatelskich w 26 krajach Europy. Wszystkim nam przyświecają te same cele: zapobieganie zaginięciom dzieci oraz ochrona dzieci przed przemocą, wykorzystywaniem i nadużyciami, które prowadzą do zaginięcia lub są jego skutkiem.

Każdego roku w Unii Europejskiej ponad 250 000 dzieci znika bez śladu. Dzieci giną z wielu powodów, w tym z powodu konfliktów, przemocy, nadużyć, wykorzystywania.

Współpracujemy z profesjonalistami, którzy pomagają dzieciom zaginionym, zagrożonym zaginięciem i ich rodzinom. Staramy się pomagać, chronić i wzmacniać dzieci, poprzez badania, szkolenia, rzecznictwo, zwiększanie świadomości, ułatwianie wymiany doświadczeń i współpracę transgraniczną. Koordynujemy sieć numerów interwencyjnych 116000 w sprawie zaginionych dzieci oraz transgraniczną sieć mediatorów rodzinnych. Przyczyniamy się do tworzenia skuteczniejszych, całościowych, zintegrowanych systemów ochrony dzieci w całej Europie.

Marta Pytel

Marta Pytel, z wykształcenia prawnik z prawa belgijskiego, angażowała się w pomoc społeczną Polonii w Belgii od 2012 roku, a od 2020 roku w projekty pomocowe na większą  skalę w ramach stowarzyszenia Help Centre Belgium. W stowarzyszeniu zajmuje się  kwestiami prawnymi organizacji, darmową pomocą prawną i administracyjną oraz  koordynowaniem projektów i wolontariatu.

„Jak Polonia może pomóc w poszukiwaniu osób zaginionych”

Prezentacja ma na celu przedstawienie możliwości, jakimi dysponuje stowarzyszenie Help  Centre Belgium oraz rozwiązania, jakie mogłoby przyczynić się usprawnieniu poszukiwań  osób zaginionych poza granicami Rzeczypospolitej. Na koniec, wspomniana zostanie rola,  którą mogą odegrać organizacje polonijne w procesie rozpoczęcia poszukiwania zaginionych rodaków poza terytorium ojczyzny.  

Znany wśród Polonii pod nazwą Sztab Pomocy Belgia, HCB jest organizacją wielowektorową,  której energię zasilają Polacy mieszkający w Belgii. Od rozpoczęcia działalności w marcu 2020  roku zebraliśmy ponad 150 uczestników w 27 projektach społecznych. Wśród nich znajdują  się przede wszystkim projekty pomocowe, takie jak pomoc materialna i administracyjna  osobom bezdomnym, polskim rodzinom w ubóstwie oraz osobom znajdującym w sytuacjach  kryzysowych (zatrzymanie przez policję, poszukiwanie obrony przed sądem, itd.).